Op 23 mei 1969 werd de Lauwerszee afgesloten en ontstond het Lauwersmeer. Inwoners van het dorp Zoutkamp ervoeren dit als een regelrechte ramp. Met de afsluiting verdwenen niet alleen het eb en het vloed, maar ook de vissersschepen en de bedrijvigheid uit het dorpsbeeld.
Precies 50 jaar na dato vertelt De Verhalen van Groningen met een film het verhaal van de afsluiting van de Lauwerszee. De film is een coproductie van De Verhalen van Groningen, SPOT Groningen, een nieuw online tv-kanaal voor jong en studerend Groningen, en Marketing Groningen in het kader van 50 jaar Lauwersmeer. Hij kwam tot stand met medewerking van het Visserijmuseum Zoutkamp, Ruben Smit Productions, Nationaal Park Lauwersmeer, de Groninger Archieven, Tresoar en Wim Mollema.
Je kunt hem hier bekijken, of later op het YouTube-kanaal van Kunst en Landschap Noord Nederland, waar je honderden videoberichten verdeeld over een groot aantal afspeellijsten zult aantreffen. Abonneren mag!
Jubilerend Lauwersmeer twee keer in beeld
Regisseur Thom Verheul maakte ter gelegenheid van dit jubileum voor Fryslân DOK een documentaire in twee delen over het gebied en de toekomst ervan.
De toekomst van het Lauwersmeer is belangrijk, want het gebied verandert door klimaatverandering, ecologische- en socio-economische factoren. De regio zelf heeft een plan bedacht voor een breed gedragen en duurzame toekomst van het gebied: het Manifest Lauwerskust. Met steun van Waddenvereniging en Programma naar een Rijke Waddenzee.
In het eerste deel van de documentaire gaat het met name over de landbouw. Na de afsluiting van de Lauwerszee kwam de landbouw tot bloei in het Lauwersmeergebied. De pootaardappelen uit deze regio zijn wereldberoemd. Eén van de gevolgen van de klimaatverandering is een toename van de verzilting van het kustgebied. Daarom wordt in de toekomstvisie vanuit de regio ervoor gepleit om nu al te experimenteren met zilte en zouttolerante gewassen. Zo kan de regio haar positie als voorloper op het gebied van de landbouwproductie versterken.
Op meer terreinen heeft klimaatverandering gevolgen voor het leven, wonen en werken in het Lauwerskustgebied. Ook dat komt aan bod in de documentaire. Vooral het tweede deel gaat over de overgang naar de waterstofeconomie en duurzaam toerisme. Maar er is een bedreiging: door het afsluiten van de Lauwerszee slibben de vaarwegen naar Lauwersoog en Schiermonnikoog dicht. Wat zal dat betekenen voor de economie en de manier van leven op het eiland?
In het gebied is al eeuwenlang sprake van een pioniersmentaliteit. De opstellers van de toekomstvisie geloven dan ook dat de vormgeving van de toekomst voor het gebied door en voor mensen uit het gebied moet gebeuren.
Documentaire ‘Een beeld van de tijd’ op NPO2 en Omrop Fryslân
Het eerste deel van de documentaire, Een beeld van de tijd, was vlak na de jubileumdag te zien op NPO2 en werd herhaald bij Omrop Fryslân (Dok). Het tweede deel – Vooruitgang & bedreiging – was te zien op NPO2 op zaterdag 1 juni om 15.30 uur en werd op de zondag erna herhaald op Omrop Fryslân (Dok).
Beide delen vind je hieronder. Natuurlijk zijn ze ook opgenomen in het ‘Kunst en Landschap’-YouTube-kanaal. Je kunt ze daar – op het moment dat het jou uitkomt – terugzien in een van de vele afspeellijsten die het kanaal rijk is. Wel zo makkelijk. Zoals gezegd, abonneren mag.