‘NATUERLIK FRYSLÂN 2050’: NATUUR en LANDSCHAP als basis voor onze TOEKOMST

1 juni 2021: presentatie en lancering ‘Natuerlik Fryslân 2050, natuur en landschap als basis voor onze toekomst’

Op dinsdagmiddag 1 juni 2021 lanceren vier Friese natuur- landschaps- en milieu-organisaties tijdens een webinar de visie ‘Natuerlik Fryslân 2050, natuur en landschap als basis voor onze toekomst‘. Bijna driekwart jaar heeft een team van ecologisch onderzoeks- en adviesbureau Altenburg & Wymenga en Bureau Peter de Ruyter landschapsarchitectuur (in samenwerking met Atelier des Hollants) aan het perspectief gewerkt.

In opdracht van It Fryske Gea, de Friese Milieu Federatie, Staatsbosbeheer en Natuur-monumenten is een integrale denkwijze geschetst, gebaseerd op de unieke bodemopbouw van Fryslân en een weerbaar, toekomstbestendig watersysteem. De visie is geen blauwdruk, wel een uitnodiging om met elkaar in gesprek te gaan over de vraag hoe de provincie Fryslân zich de komende decennia zou kunnen ontwikkelen in het licht van de grote maatschappelijke opgaven.

Vier Friese bestuurders krijgen na een introductie van Peter de Ruyter en Eddy Wymenga de toekomstvisie Natuerlik Fryslân 2050 tijdens het webinar, dat ik hieronder integraal voor je opgenomen heb, officieel overhandigd. De gelukkigen zijn gedeputeerden van de provincie Fryslân Avine Fokkens en Douwe Hoogland, dijkgraaf Luzette Kroon van Wetterskip Fryslân en burgemeester Jannewietske de Vries van de gemeente Súdwest-Fryslân. Ook gaat het gezelschap in gesprek met de directeuren van de natuurorganisaties. Hoe zal Friesland er in 2050 uitzien?

,,Vergezichten over een vogelrijke Waddenzee. Uitgestrekte en kleurrijke graslanden waar weidevogels de toon zetten. Waterrijke overstromingslandschappen met rietlanden, vis en otters. En traag stromende beken door een kleinschalig cultuurlandschap met natuurrijke bossen. Wat een aantrekkelijk vooruitzicht om in 2050 door Fryslân te wandelen, te fietsen of om er te wonen! Rijk aan natuur en met een landschap dat bloeit en zoemt van de insecten. Waar een schone bodem aan de basis staat van gezonde producten uit onze eigen omgeving. Klimaatbestendig, veilig en aantrekkelijk. We kijken uit naar een groene toekomst voor komende generaties.”


Inleiding ‘Natuerlik Fryslân 2050
Natuerlik Fryslân 2050. Natuur en Landschap als basis voor onze toekomst, Groenlunch, 2 juni 2021.

Deelnemers aan het webinar konden vragen stellen; niet alle vragen konden tijdens de uitzending worden beantwoord. Op de website van de Friese Milieufederatie zijn alle vragen (geanonimiseerd) en antwoorden vanaf 8 juni in te zien en te downloaden.

Kunst en Landschap gaat ontwikkelingen ‘Natuerlik Fryslân 2050’ op de voet volgen

Abstract ‘Natuerlik Fryslân 2050’, Peter de Ruyter, 2 juni 2021 (zie: LinkedIn, klik voor vergroting).

In de zoektocht naar oplossingen voor de grote maatschappelijke opgaven waar (ook) de provincie Friesland de komende decennia voor staat, staan in Natuerlik Fryslân 2050 natuur en landschap centraal. De visie propageert daarbij een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Ook op rijksniveau is volgens velen een integrale, ruimtelijke visie nodig voor de lange termijn, zeg 20 tot 30 jaar.

‘Het huidige beleid is te gefragmenteerd. Ministeries werken vooral sectoraal en bovendien is er veel gedecentraliseerd naar de provincies en de gemeenten, zegt voormalig Rijksadviseur Berno Strootman in het meinummer (2021, red.) van het open magazine van Publiek Denken. ‘Voor veel opgaven leek rijksverant­woordelijkheid niet nodig. De tijd heeft ons daarin ongelijk gegeven’. Strootman pleit in dit opinieartikel (nogmaals en nadrukkelijk) voor een Minister van Ruimte – een nieuwe bewindspersoon met een eigen mandaat en budget.

,,Doordat centrale regie ontbreekt, maar ook door het ontbreken van een integrale langetermijnvisie en politieke wil, struikelen we van crisis naar crisis. […] Integraal beleid maken is ingewikkelder, maar leidt tot betere kwaliteit en is uiteindelijk goedkoper.”


Berno Strootman

Het multimediale platform in oprichting Kunst en Landschap Noord Nederland volgt de (landelijke) ontwikkeling(en) – uiteraard incluis die van Friesland – op dit gebied reeds geruime tijd op de voet. En dat blijft het doen, in de hoop aan het einde van dit jaar of in 2022, een bijdrage te (kunnen) leveren aan versnelling van de transities in het Noorden door in te zetten op noordelijke krachtenbundeling. Middels een expertise-, organisatie-, productie- en journalistiek platform voor verbeelding van (en reflectie op) verandering, gaat Kunst en Landschap tot ‘de verbeelding’ spreken door coöperatie op meerdere fronten!

Eerste reacties op ‘Natuerlik Fryslân 2050’

Ik houd, in aanloop naar de lancering van het platform, voor Kunst en Landschap een aantal (door mij) zogenoemde ‘blogboeken‘ bij. Met dit Natuerlik Fryslân 2050-blogboek krijg je er eentje bij. Je vindt ze overigens (de ‘KL-SPECIALS‘) onder de rechter menu-knop. Ik ga je – op hoofdlijnen, het hele jaar door en de jaren daarna – op de hoogte houden van de ontwikkelingen rond Natuerlik Fryslân 2050. Hopelijk is dat voor jou een reden om deze pagina van Kunst en Landschap regelmatig te bezoeken. Bookmarken mag.

Hieronder alvast de eerste reacties op deze prachtige Visie, vol van wenkende perspectieven voor een veerkrachtige en hoopvolle toekomst voor de provincie Fryslân. (Nog) niet alle thema’s zijn verweven, maar de basis – de bodem en het ‘sturende’ water – voor ‘een goed gesprek’ ligt er. Ik blijf met Kunst en Landschap hard werken aan ‘implementatie’ van (al) die andere veranderopgaven, waarbij ik kunst en cultuur – als motor voor verandering(sgezindheid) – een voorname rol toebedeel bij de ontwikkeling en innovatie van Noord Nederland.

Beeld: screenshot K&L (video)

Plan natuurclubs: samenwerken bij investering van 1 miljard euro
Omrop Fryslân, 1 juni 2021



.

Beeld: ©Marcel van Kammen

Toekomstvisie natuurorganisaties: waterbeheersing, veel bomen en ‘natuurrijke’ landbouw om bodemdaling en stikstofproblemen tegen te gaan
Cor de Boer, Leeuwarder Courant, 1 juni 2021


.

Beeld: ©Aaldrik Pot

Minder overlast van de klimaatcrisis en nog een mooier landschap ook
Theo Klein, Friesch Dagblad, 1 juni 2021



.

Beeld: ©FMF

Natuerlik Fryslân 2050
FMF, Friese Milieu Federatie, 2 juni 2021
(downloadpagina Natuerlik Fryslân 2050 (30 Mb))


.

Beeld: ©It Fryske Gea

NATUERLIK FRYSLÂN 2050
It Fryske Gea, 2 juni 2021


.

Beeld: ©PRL

Natuerlik Fryslân 2050 gepresenteerd!
Peter de Ruyter, Peter de Ruyter landschapsarchitectuur, 2 juni 2021


.

Eerste noordelijke editie ‘VONKETON’ van start: 14 en 15 mei 2020

Beeld: © Vonketon

In Friesland beraadt men zich op een toekomst na het Covid-19-virus. Initiatiefnemers uit groepen van al langer en vaker met elkaar samenwerkende partners – vanuit verschillende disciplines – organiseren op 14 en 15 mei aanstaande hun eerste ‘Vonketon‘.

Ze zijn ervan overtuigd dat in tijden van crisis ook innovaties en kansen (kunnen) ontstaan. Tegelijkertijd vragen ze zich af hoe ze die ook na de crisis om kunnen zetten in daadkracht – ‘vast kunnen houden’.

Toekomstpanorama voor een Ministerie van de Toekomst

Vonketon-mentorenoverleg online, 4 mei 2020.
Beeld: Klaas Sytse Spoelstra

.

De Vonketon is onderdeel van een proces waar via verschillende activiteiten een beweging op gang wordt gebracht om samen tot een Toekomstpanorama voor de regio te komen – voor na de ‘crisis’: de Blue Delta. Ze zien deze als de noordelijke schil van Nederland. Met de resultaten van de Vonketon proberen ze concrete ‘spin-offs’ te realiseren, samen met maatschappelijke partners uit de regio en daarbuiten. De verbeeldende resultaten van het Toekomstpanorama worden nadien aangeboden aan een ‘Ministerie van de Toekomst‘.

,,Wij willen vonkjes verspreiden in de wereld”, vertelt Wini Weidenaar, een van de initiatiefnemers van Vonketon. Luister hier naar een interview dat Omrop Fryslân met haar had op 5 mei jongstleden: ‘Tweedaagse brainstorm over de toekomst na de coronacrisis‘.

Vonketon richt zich dus nadrukkelijk op het Noorden, maar deelnemers en mentoren uit het hele land met hart voor de Bleu Delta kunnen zich via de site aanmelden. Kunst en Landschap doet natuurlijk mee met deze eerste Vonketon, ook vanuit journalistiek oogpunt. In de hoop dat de vonken er meteen al met de editie-2020 vanaf zullen springen. Doe je ook mee? Klik op de illustratie hieronder en hop on in!

Beeld: © Vonketon

Vonketon ‘Aftermovie editie 2020’

Vonketon aftermovie, YouTube-kanaal De Uitkijkers, 24 juni 2020.

Na Friesland oefent nu ook DRENTHE met de TOEKOMST. Slaapt Groningen?

Op 6 december 2018 lanceerde het College van Rijksadviseurs ‘Panorama Nederland’. Friesland was er in mei 2019 als de kippen bij, Drenthe oefent vanaf 24 september met de toekomst, maar wat doet Groningen?

De verbeelding aan zet, het verlangen als motor

Nederland staat op dit moment voor een aantal complexe vraagstukken. De klimaatverandering, de vergrijzende samenleving, de overstap naar hernieuwbare energie, het nijpende tekort aan woningen, de stikstofproblematiek en de harde grenzen in de landbouw waar we tegen aanlopen. Stuk voor stuk opgaven waarvan we allemaal de gevolgen zullen ervaren, in ons landschap en in onze levensstijl.

Panorama Drenthe, oefenen met de toekomst

Van donderdag 26 t/m vrijdag 27 september en van donderdag 10 t/m dinsdag 15 oktober komt Panorama Nederland naar respectievelijk Emmen en Assen. Onder de titel Panorama Drenthe: oefenen met de toekomst wordt rondom het Panorama Nederland een programma georganiseerd met excursies en gesprekken over de verschillende opgaven voor Drenthe.

Netwerkcafé Panorama Drenthe

Op 24 september vond de aftrap van Panorama Drenthe plaats in het Provinciehuis aan de Westerbrink 1 in Assen. Gedurende anderhalf uur werd aan de hand van vier thema’s de toekomst van Nederland besproken:

Panorama-thema’s

  • Water verbindt ons
  • Nieuwe Energie
  • Een Rijk Boerenland
  • Meer tijd voor elkaar

Ik was die middag verhinderd. Gelukkig was Serge Vinkenvleugel, reporter van RTV-Drenthe, wel ter plekke. Hij maakte een uitgebreide reportage van het openingsprogramma van Panorama Drenthe dat om 15.30 uur met Rijksbouwmeester Floris Alkemade van start ging.

De bijdrage (met een tweetal video’s) geeft je een prachtige indruk van wat je tijdens dit evenement kunt verwachten, inclusief een rondblik door het hele Panorama Nederland 2050. Hier zij artikel met de welluidende kop ‘Ga nadenken om onze leef- en milieuproblemen op te lossen zonder het landschap verder aan te tasten‘.

Let op het landschap!

Alkemade had aan het eind van de middag in het Provinciehuis in Assen één eis bij het vinden van oplossingen voor alle aan de orde gestelde problemen:

Doe het zo dat je het landschap niet verder verpest maar dat het juist aan kwaliteit wint!


Floris Alkemade

Natuur en Milieufederatie Drenthe nauw betrokken

Remco Mur van de Natuur en Milieufederatie is nauw betrokken bij de organisatie van Panorama Drenthe:

“De landelijke aanpak van de Rijksbouwmeesters met Panorama Nederland spreekt ons aan. De thema’s daarvan zijn ook voor onze provincie actueel en relevant. Bovendien staat niet alleen de efficiëntie van het gebruik van ruimte, maar ook de kwaliteit ervan voor inwoners centraal. Daar willen we mee verder, samen met inwoners, diverse organisaties en overheden. Daarom organiseren wij ook een aantal bijeenkomsten.”


NMF Drenthe

Met het (schilderij) ‘Panorama Mesdag’ als inspiratiebron, wordt in het Panorama Drenthe een toekomstig beeld van Nederland geschetst. Ben je benieuwd hoe Nederland – Drenthe in het bijzonder – eruit zou kunnen zien in de toekomst? Luister en praat dan mee op een van bovengenoemde data met een medewerker van het College van Rijksadviseurs, Tertius Hanekamp.

Wat doet Groningen?

Geen idee! Op de website van het College van Rijksadviseurs wordt vanaf het begin van dit jaar nauwkeurig bijgehouden welke plaatsen of evenementen zich bij hen voor het rondreizende project aangemeld hebben. Tot nu toe heb ik daar ‘Groningen’, in welke hoedanigheid dan ook, niet voorbij zien komen.

Uitgelezen kans voor Forum Groningen!

Forum Groningen opent 29 november haar deuren. Foto: Rick van der Velde.

Het Groninger Forum, dat zich onlangs omdoopte tot ‘Forum Groningen’, krijgt hiermee een uitgelezen kans om daar – het zou mooi zijn als ze daar dit jaar nog in slagen – verandering in aan te brengen. Bij deze roep ik hen daartoe op. Het zou fantastisch zijn wanneer dit voor 29 november, de dag dat Forum Groningen geopend wordt, gerealiseerd wordt.

Panorama Nederland en Kunst en Landschap Noord Nederland

Panorama Nederland is een van de (belangrijke) inspiratiebronnen van Kunst en Landschap Noord Nederland.

College van Rijksadviseurs lanceert PANORAMA NEDERLAND

Het College van Rijksadviseurs heeft op 6 december 2018 ‘Panorama Nederland’ gelanceerd: een toekomstperspectief voor de ruimtelijke inrichting van Nederland. Met Panorama Nederland laat het College zien dat de grote maatschappelijke vraagstukken van nu juist de sleutel zijn voor welkome en structurele verbeteringen van ons land.

Programma-directeur-generaal Omgevingswet, Erik Jan van Kempen van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties nam de publicatie Panorama Nederland in ontvangst. Foto: Bas Kijzers

Nederland staat op dit moment voor een aantal complexe vraagstukken. De klimaatverandering, de vergrijzende samenleving, de overstap naar hernieuwbare energie, het nijpende tekort aan woningen en de harde grenzen in de landbouw waar we tegen aanlopen. Stuk voor stuk opgaven waarvan we allemaal de gevolgen zullen ervaren, in ons landschap en in onze levensstijl.

Volgens Rijksbouwmeester Floris Alkemade is dit allerminst reden voor pessimisme: “Hetzelfde optimisme van de naoorlogse jaren is opnieuw gerechtvaardigd. Het kan op gang gebracht worden als er een gemeenschappelijk, herkenbaar en positief toekomstbeeld ontstaat. De lancering van Panorama Nederland is daarin een eerste stap.”

Een optimistisch en aantrekkelijk toekomstbeeld

Een Nederland, dat voor iedereen uiterst herkenbaar blijft, maar dat toch op allerlei terreinen fundamenteel anders en beter werkt: de manier waarop we reizen, de manier waarop we voedsel produceren, de manier waarop we bouwen en de manier waarop we energie opwekken. Panorama Nederland bevat hiervoor een aantal leidende principes voor bestuurders.

Daan Zandbelt: ”Geen enkele opgave staat op zichzelf. In de regio komen ze samen en worden ze concreet. Werk daarom op dit schaalniveau als Rijk met provincies en gemeenten aan deze opgaven. Door opgaven te combineren kunnen we meer rendement halen uit maatschappelijke investeringen. Kies daarbij voor kwaliteit en je zal zien dat dit zowel op de lange als de korte termijn meerwaarde geeft. Het Rijk vervult in dit proces zowel een essentiële als actieve rol.”

Nationale omgevingsvisie

Minister Ollongren benadrukt in een reactie de meerwaarde van Panorama Nederland: “We leven in Nederland met veel mensen in een relatief klein land. Het is daarom belangrijk dat we goed nadenken over hoe we ons land in de toekomst inrichten. Dat levert vragen op waar we nu een antwoord op moeten vinden. Ik werk hier aan in de Nationale Omgevingsvisie. Panorama Nederland is daarvoor een belangrijk hulpmiddel.”

Volgens het College van Rijksadviseurs is de lancering van Panorama Nederland slechts het begin: “Alleen als we de grote transitieopgaven in samenhang met elkaar aanpakken, kunnen we bouwen aan een aantrekkelijk Nederland. Dat is wel ingewikkeld, maar met behulp van Panorama Nederland willen we hier graag het gesprek over voeren”, aldus Rijksadviseur Berno Strootman.

Panorama Nederland

Panorama Nederland, dat een doorsnede heeft van acht meter, en wordt weergegeven in een 360-graden, is daarom het komende jaar op verschillende plekken in Nederland te bekijken. Vanaf januari 2019 staat het opgesteld in het stadhuis van Den Haag en is gratis toegankelijk.