Passie voor toneel en eigentijds locatie-, muziek- en spektakeltheater
Vanaf mijn twintigste beleef ik – actief en passief – veel genoegen aan toneel en theater. Wat begon als het experimenteren bij diverse theaterprojecten en -gezelschappen tijdens en na mijn studententijd, mondde uit in het (mede) oprichten van een ‘eigen’ theatergroep, stichting Theatergroep Marot uit Groningen. Ik was er acteur, zanger, muzikant, tekst- en scenarioschrijver, fondsenwerver, decorbouwer, rekwisietenmaker en vormgever tegelijk. Daarnaast droeg ik zorg voor de publiciteit in een grotendeels internetloos tijdperk. Belangrijke inspiratiebron: de Dogtroep!
Ik heb geen professionele theateropleiding gevolgd en heb derhalve – shoppend als multidisciplinair autodidact – diverse lessen, workshops, cursussen en trainingen gevolgd bij een aantal vakkundige en zeer gewaardeerde regisseurs, dans-, zang-, meditatie-, muziek- en theaterdocenten. Daarnaast beschik ik over twee graag wapperende rechterhanden.
Theatergroep Marot
Marot maakte vanaf de beginjaren negentig van de vorige eeuw tot aan 2003 eigentijds theater – bewerkingen van onbekend laat-middeleeuws, vroeg-modern toneelrepertoire. Op Nederlandse podia en internationale theaterfestivals in Canada, Denemarken, Frankrijk, Groot-Brittannië, en Italië.
De regie en artistieke leiding was in handen van Femke Kramer en Jacques Tersteeg (RIP, 2019) beiden in het verleden actief als theaterhistorici en als theatermakers. Dit tweetal heeft me naast toneelspelen en -maken enorm geïnspireerd op het gebied van ‘oude muziek’. Beiden waren mede-organisatoren van internationale theaterconferenties en -festivals, waaronder het tiende colloquium van de Société Internationale pour l’Étude du Théâtre Médiéval in 2001 in Groningen.
Mammoet, muziektheaterspektakel over de oertijd anno nu
Na 15 jaar niet meer op de planken te hebben gestaan heb ik de schade in 2019 aardig ingehaald door gedurende de zomermarathon van Mammoet – 46 voorstellingen – met uitzondering van een drieweekse wandelvakantie in Noorwegen, nagenoeg elke dag te spelen op het Buinerveld in Drenthe, waar de arena van dit muziektheaterspektakel dienst deed als plek om, onder aanvoering van spiritueel leider Urdward, het publiek mee te nemen op een wel heel mythische reis. Meer dan 30.000 bezoekers uit alle delen van het land zagen deze voorstelling. Idee, script en regie was in handen van theatermaker Tom de Ket, in opdracht van stichting Het Pauperparadijs.
Ik heb in een aparte categorie, Mammoet/Pauperparadijs, uitgebreid aandacht besteed aan de voorbereidingen en optredens als ensemblespeler in dit muziektheaterspektakel. Voor een kijkje achter – en onder – de schermen kun je hier klikken.
Het Pauperparadijs in 2020 voor de derde keer in reprise
,,Het Pauperparadijs speelt deze zomer opnieuw zeker vijftig keer op de binnenplaats van het Nationaal Gevangenismuseum in Veenhuizen”, zo maakte producent Wolter Lommerde bekend aan het begin van het jaar 2020 nadat via crowdfunding (vooruitbetaling en -reservering) de eerste 15.000 kaarten verkocht waren. Diverse garantstellingen en ondersteuningsinitiatieven voor de prijzige productie deden de rest. Het Pauperparadijs stond in 2016 en 2017 ook al op deze locatie, om de zomer erna te verhuizen naar Carré in Amsterdam.
Nagenoeg alle castleden van voorgaande jaren zegden toe aan deze nieuwe productie mee te willen werken. Verhalenverteller Paul R. Kooij moet helaas verstek laten gaan vanwege eerder aangegane verplichtingen. Om dit gemis te compenseren heeft regisseur Tom de Ket aangegeven zijn rol over te nemen. Een lang gekoesterde wens ging daarmee bij hem in vervulling.
De Ket verrast acteur Dragan Bakema net na de jaarwisseling met het goede nieuws dat de knoop was doorgehakt en dat Het Pauperparadijs deze zomer terugkomt in Veenhuizen. Hij deed dat in het Delamar Theater, waar Bakema ‘Newton‘ speelt in de voorstelling Lazarus, die daar nog tot en met 5 april te zien is. Hij heeft dus een maand de tijd om zich voor te bereiden op de rol van ‘Generaal Van den Bosch‘.
Diezelfde dag krijgen alle ensemblespelers van eerdere voorstellingen van de stichting Het Pauperparadijs een verzoek om de zomer van 2020 vrij te houden om mee te kunnen spelen in de vierde jaargang van de voorstelling ‘Het Pauperparadijs‘, die voorlopig geagendeerd staat van 3 juni tot en met 9 augustus 2020. Ik heb daarin toegezegd en zie eventuele audities met vertrouwen tegemoet – wanneer ook (Corona).
Haal het doek op
Meer specifieke informatie en anekdotes over mijn toenmalige en huidige theateractiviteiten vind je in de categorie Theatergroep Marot.
Acteren op de vloer, op locatie, of in de (geluidsarme) studio
Hoewel ik van acteren – op de vloer of op locatie – niet mijn vak heb gemaakt – daar liggen diverse (ook financiële) redenen aan ten grondslag – heeft het wel mijn hart gestolen. Ik speel graag, maar niet om den brode. Daar komt bij dat ik graag meewerk aan producties die iets te melden hebben, aan de kaak willen stellen, zonder daarbij voorbij te gaan aan creativiteit en zonder de amusementswaarde uit het oog te verliezen. Zonder (relativerende) humor geen toneel! Esthetiek en ‘inhoud’ prevaleren wat mij betreft boven moraliteit en ‘boodschap’. Vakmanschap, creativiteit en innovatie boven publieksaantallen, dollartekens en glamour.
Dat geldt ook voor de audio- en audiovisuele producties waar ik mijn medewerking aan verleen.
Communicatie, we doen het allemaal!
Er zijn nogal wat bureau’s waar communicatie op de voorgevel prijkt. En er volgen momenteel horden studenten communicatiewetenschappen – vanuit diverse invalshoeken, disciplines en benaderingen. Media en mediagebruik staan daarbij (vaak) centraal.
Wezenlijk onderdeel van de menselijke communicatie, al of niet ondersteund door het non-verbale, is stem en stemgebruik. Daarmee kom ik op het terrein van de retorica, letterlijk ‘redenaarskunst’, of ‘welsprekendheid’ – de kunst van het spreken in het openbaar, maar ook die van het effectief spreken en schrijven, en het overtuigen.
Quintilianus, lijfboek voor de (stem)acteur
Vertaling: Piet Gerbrandy.
Beide elementen komen uitgebreid aan bod in ‘Quintilianus‘. Zijn boek biedt, als enige tekst uit de oudheid, een compleet curriculum voor de aankomende redenaar, letterlijk van de wieg tot het graf.
Hij gaat uitvoerig in op de wijze waarop men een betoog moet opbouwen en een stelling moet beargumenteren, hij spreekt over emoties en humor, over stijl, geheugentraining en voordracht, alles gelardeerd met talloze voorbeelden uit de praktijk. Ik vermoed dat hij zich in zijn graf omdraait wanneer hij de huidige curricula communicatiewetenschappen aan een nauwkeurige lezing zou onderwerpen.
Stem en stemgebruik
In de voorbije jaren van mijn carrière heb ik in veel verschillende ‘settings’ mijn stem gebruikt. Al of niet versterkt. Als dj en als dj-presentator bij een landelijke radiozender na het winnen van een concours, als drummer-zanger in diverse bands, en als bas-bariton en bas in koren. Ook als spreker op bijeenkomsten, beurzen, symposia, presentaties en congressen, als voorzitter van een (studenten)vakbond sprekend voor een te mobiliseren gehoor, en als docent Nederlands en -Maatschappijleer aan een aantal middelbare scholen.
Tot slot, als acteur en voice over – op de vloer, op locatie en in de (geluidsarme) studio. In alle gevallen speelt beheersing van de stem een voorname rol.
Met Quintilianus op zak en een jarenlange ervaring in verschillende settings draag ik graag bij aan audio-, audiovisuele-, en theaterproducties, waar ik me met veel passie op kan storten, en waarbij ik op creatieve wijze kan meedenken bij de totstandkoming en samenstelling ervan. Met een flexibele instelling, een prettig en plooibaar geluid en een grote verbeeldingskracht. Bel of mail me gerust (zie footer).