1969-2019, vijftig jaar Lauwersmeer twee keer in beeld

23 mei 2019 was de officiële herdenking van 50 jaar Lauwersmeer.

Op 23 mei 1969 werd de Lauwerszee afgesloten en ontstond het Lauwersmeer. Inwoners van het dorp Zoutkamp ervoeren dit als een regelrechte ramp. Met de afsluiting verdwenen niet alleen het eb en het vloed, maar ook de vissersschepen en de bedrijvigheid uit het dorpsbeeld.

De Lauwerszee is dicht, YouTube-kanaal Waddenacademie, 22 november 2011.


Precies 50 jaar na dato vertelt De Verhalen van Groningen met een film het verhaal van de afsluiting van de Lauwerszee. De film is een coproductie van De Verhalen van Groningen, SPOT Groningen, een nieuw online tv-kanaal voor jong en studerend Groningen, en Marketing Groningen in het kader van 50 jaar Lauwersmeer. Hij kwam tot stand met medewerking van het Visserijmuseum Zoutkamp, Ruben Smit Productions, Nationaal Park Lauwersmeer, de Groninger Archieven, Tresoar en Wim Mollema.

Je kunt hem hier bekijken, of later op het YouTube-kanaal van Kunst en Landschap Noord Nederland, waar je honderden videoberichten verdeeld over een groot aantal afspeellijsten zult aantreffen. Abonneren mag!

50 jaar afsluiting Lauwerszee, De Verhalen van Groningen.

Jubilerend Lauwersmeer twee keer in beeld

Regisseur Thom Verheul maakte ter gelegenheid van dit jubileum voor Fryslân DOK een documentaire in twee delen over het gebied en de toekomst ervan.

De toekomst van het Lauwersmeer is belangrijk, want het gebied verandert door klimaatverandering, ecologische- en socio-economische factoren. De regio zelf heeft een plan bedacht voor een breed gedragen en duurzame toekomst van het gebied: het Manifest Lauwerskust. Met steun van Waddenvereniging en Programma naar een Rijke Waddenzee.

Toekomstvisie op de Lauwerskust voor 2050 en verder: het Manifest Lauwerskust.

In het eerste deel van de documentaire gaat het met name over de landbouw. Na de afsluiting van de Lauwerszee kwam de landbouw tot bloei in het Lauwersmeergebied. De pootaardappelen uit deze regio zijn wereldberoemd. Eén van de gevolgen van de klimaatverandering is een toename van de verzilting van het kustgebied. Daarom wordt in de toekomstvisie vanuit de regio ervoor gepleit om nu al te experimenteren met zilte en zouttolerante gewassen. Zo kan de regio haar positie als voorloper op het gebied van de landbouwproductie versterken.

Boer Marc van Rijsselberghe experimenteert op Texel al jaren met zouttolerante aardappelen

Op meer terreinen heeft klimaatverandering gevolgen voor het leven, wonen en werken in het Lauwerskustgebied. Ook dat komt aan bod in de documentaire. Vooral het tweede deel gaat over de overgang naar de waterstofeconomie en duurzaam toerisme. Maar er is een bedreiging: door het afsluiten van de Lauwerszee slibben de vaarwegen naar Lauwersoog en Schiermonnikoog dicht. Wat zal dat betekenen voor de economie en de manier van leven op het eiland?

In het gebied is al eeuwenlang sprake van een pioniersmentaliteit. De opstellers van de toekomstvisie geloven dan ook dat de vormgeving van de toekomst voor het gebied door en voor mensen uit het gebied moet gebeuren.

Documentaire ‘Een beeld van de tijd’ op NPO2 en Omrop Fryslân

Het eerste deel van de documentaire, Een beeld van de tijd, was vlak na de jubileumdag te zien op NPO2 en werd herhaald bij Omrop Fryslân (Dok). Het tweede deelVooruitgang & bedreiging – was te zien op NPO2 op zaterdag 1 juni om 15.30 uur en werd op de zondag erna herhaald op Omrop Fryslân (Dok).
Beide delen vind je hieronder. Natuurlijk zijn ze ook opgenomen in het ‘Kunst en Landschap’-YouTube-kanaal. Je kunt ze daar – op het moment dat het jou uitkomt – terugzien in een van de vele afspeellijsten die het kanaal rijk is. Wel zo makkelijk. Zoals gezegd, abonneren mag.

Een beeld van de tijd, deel 1 documentaire Thom Verheul.
Vooruitgang & bedreiging, deel 2 documentaire Thom Verheul.

Symposium Waddenacademie ’50 jaar Lauwersmeer’

Op 23 mei 2019 is het precies 50 jaar geleden dat de Lauwerszee, in aanwezigheid van Koningin Juliana, werd afgesloten. De Lauwerszee werd Lauwersmeer, zout werd zoet. De visserij verplaatste zich naar Lauwersoog en de Lauwerszee veranderde in een ca 6000 ha groot zoetwater natuurgebied.

Het Lauwersmeer is sinds 2003 een Nationaal Park en heeft de Europese status van Natura2000. In 2016 heeft het Nationaal Park het internationale predicaat Dark Sky Park verkregen. Naast het Nationaal Park, de bedrijvige haven van Lauwersoog en de waddenregio’s Noordoost Fryslân en Noordwest Groningen, is het militaire oefenterrein de Marnewaard (circa 1.500 hectare) onderdeel van het Lauwersmeergebied.

De Stuurgroep Lauwersmeer, het Programma naar een Rijke Waddenzee, de Waddenvereniging en de Waddenacademie organiseren op 23 mei 2019 in de Willem Lodewijk van Nassau Kazerne in Zoutkamp een symposium over 50 jaar Lauwersmeer, met het accent op de toekomst en aandacht voor het verleden. Bekijk hier het Programma.

Inschrijving gesloten

De inschrijving voor het symposium startte op vrijdag 15 maart jl. Binnen een paar dagen zat men aan het maximale aantal deelnemers van 150. Inschrijven is dus niet meer mogelijk.

50 jaar Lauwersmeer

Gedurende het gehele jaar 2019 vinden er op verschillende plaatsen in en rondom het Lauwersmeer activiteiten plaats in het kader van 50 jaar Lauwersmeer. Voor een overzicht van deze activiteiten kun je terecht bij ‘De Verhalen van Groningen‘. Zie hun Activiteitenkalender,

Hou ook het aprilnummer ’19 ‘Polderkoorts aan de Lauwerskust’ van het tijdschrift Noorderbreedte in de gaten!

Expositie over 50 jaar afsluiting Lauwerszee

In het Visserijmuseum in Zoutkamp is een expositie geopend over de afsluiting van de Lauwerszee. Op 23 mei – de dag van de afsluiting – zullen vissers vanuit Lauwersoog naar Zoutkamp varen met de vlaggen halfstok. Eén van die vissers is Henk Buitjes. Hij herinnert zich die dag vijftig jaar geleden nog goed: ‘Dat zoute water ruik je niet meer.’ Interview met Henk op RTV-Noord.