Gerepeteerd, gemonteerd en uitgeprobeerd. De Mammoetjacht is geopend!

Zo, de kop is er af! Op 16 juli verwelkomde Tom de Ket zo’n duizend bezoekers – waaronder veel genodigden uit het dorp Buinen, die gratis toegang hadden – op de eerste try-out in de immense arena van het muziektheaterspektakel Mammoet op het Buinerveld in Drenthe. Enerverende, zo niet slopende voorbereidingsweken gingen daaraan vooraf.

Nauwe afstemming regie, dramaturgie, choreografie, changementen en geluids- en lichttechniek. Foto: Robert Rosendal.

Mammoet, een ambitieus project!

Het muziektheaterspektakel Mammoet is een ambitieus project. In deze blogbijdrage ga ik in op het veelzijdige karakter van de voorstelling waar meer dan honderd mensen een bijdrage aan leveren.
De verhaal-in-verhaal-structuur laat ik hier onbesproken. Je kunt er alles over lezen op de strak vormgegeven Mammoet-website. En natuurlijk via de landelijke- en regionale media die zich massaal en vol overgave op de première van 20 juli stortten met uitgebreide artikelen en reportages.

Persfotografen in line om gedurende vijf seconden elk hun plaatjes te schieten. Première Mammoet, Buinerveld, 20 juli 2019. Foto: Reyer Boxem.

‘Mammoet’ is een onvoorspelbaar bont spektakelstuk over neanderthalers

Elisabeth Oosterling, theaterrecensent-NRC en Theaterkrant, schreef een dag na de première een fantastische recensie die ik je niet wil onthouden. Mammoet werd maar liefst met vier bollen (sterren) bekroond. Dat van die Neanderthalers klopt natuurlijk niet, maar dat zij haar vergeven. Laten we het gewoon houden op ‘oermens’.

Dit koppel moet het samen op de planken doen

De professionele cast bestaat uit een zevental hoofdrolspelers en drie muzikanten. Die wordt bijgestaan door een 46-koppig ensemble dat – in wisselende bezetting – de voorstelling mede vormgeeft – letterlijk. Dit koppel moet het samen op de planken doen.
Er is maandenlang onafhankelijk van elkaar geoefend en gerepeteerd. Teksten werden gestampt, partituren werden bestudeerd, zang- en koorlessen werden gevolgd en een ieder spande zich in tijdens spel-, dans- en bewegingsoefeningen. Tot het hele stel op 29 juni jl. bij elkaar kwam op de speellocatie-Buinerveld om een en ander samen te kneden tot de voorstelling ‘Mammoet’. Ik schreef erover in een vorige blogbijdrage. ‘Montagedagen‘ noemen ze dat in de theaterwereld.

Willekeurig moment tijdens montagedagen Mammoet, Buinerveld, juli 2019. Foto: Robert Rosendal.

Een batterij aan artistiekelingen

Tijdens deze montagedagen – twee weken lang, iedere dag van een uur ’s middags tot elf uur ’s avonds – passeren de artistieke- en technische (on)mogelijkheden de revue. En dat zijn er nogal wat! De Ket heeft daartoe een batterij aan artistiekelingen opgetrommeld die daar vanuit hun discipline nauwlettend op toezien. Spelers en het artistieke team werken in nauwe samenwerking naar een potentieel einddoel: een knetterende voorstelling waar de vonken van afvliegen. In het geval van Mammoet wil ik hierbij een groep medewerkers extra in het zonnetje zetten: de changeurs – zij, die er in de catacomben van de arena voor zorgen dat changementen vlekkeloos verlopen. Chapeau!

Afgepeigerd van start

Na twee intensieve weken – alle cues voor opkomen en afgaan vastgelegd en van buiten geleerd, wetend vanuit welk luik of vanaf welke ramp je dat doet, met gemiddeld vijf uur slaap per dag – dagelijkse beslommeringen gaan gewoon door – komt het moment van de waarheid: de eerste try-out met publiek. Knallen! En dat deden we, met succes. Alles viel op zijn plek. Weliswaar afgepeigerd stortte ik me vervolgens vol overgave in de daarop volgende probeersels, première en eerste voorstelling. Ik kijk er met een goed gevoel op terug.
Ik draag vanaf vandaag het ensemblespeler-stokje (voorlopig) over aan mijn duo-speler Hidde Popma, die overigens heel goed is in het hanteren van stokjes, om het – na een welverdiende vakantie – vanaf medio augustus weer over te nemen tot aan – ja, ja – medio september!

10 extra voorstellingen Mammoet

Het productieteam van Mammoet heeft meteen na de eerste speeldag besloten tien voorstellingen toe te voegen aan het programma. Er waren op dat moment namelijk al meer dan 20.000 kaarten verkocht! Lonkt Carré?

Het complete Mammoetteam draait dus op volle toeren! Cast, artistiekelingen, productie-, marketing- en communicatiemedewerkers doen er alles aan om je een spectaculaire zomer te bezorgen.

Nieuwe trailer

Ik ga nu mijn kampeerspullen bij elkaar rapen en hoop je hier over een paar weekjes weer aan te treffen. Ik houd je dan op de hoogte van alle belangwekkende Mammoetverwikkelingen. O ja, nog even dit: de nieuwe trailer is opgeleverd – met daarin alle lovende sterrenrijke reacties van de pers naar aanleiding van de première. Mammoet, mis het niet!

Repetities muziektheaterspektakel Mammoet van start

De meteorologische zomer ging met Midzomerse temperaturen van start. Op zaterdag 1 juni 2019 mochten 46 ensembleleden – ik was een van de gelukkigen – na drie auditieronden aantreden voor hun eerste repetitie voor het muziektheaterspektakel Mammoet, die plaatsvond in en om het Aziëhuis van de voormalige Dierentuin Emmen, dat momenteel dienst doet als theaterschool en productiehuis, Loods 13.

De kop is eraf!

De kop is er dus af. In de blakende zon kregen we opwarmings (?), bewegings- en lichaamsoefeningen van Jochem Stavenuiter, artistiek leider van en speler bij Theatergroep Bambie, die momenteel toert met Frou Frou, een oog- en oorstrelende voorstelling waarin live muziek met het spel is verweven. Jochem studeerde corporeal mime aan de Hogeschool voor de Kunsten in Amsterdam.

Jochem Stavenuiter. Foto: website Theatergroep Bambie, Frou Frou.

Mammoet is een verhaal in een verhaal. Het gaat over een genootschap dat mensen weer in contact wil laten komen met de oermens in zichzelf. Door leerzame verhalen over die oertijd ‘te spelen’ en waarbij opoffering centraal staat. Het verhaal dat verteld wordt (in het toen) gaat over de heilige Mammoet.

‘Ik vertaal naar beweging’


Spelers moeten dus regelmatig van rol switchen. Het contrast tussen oermens en de mens anno nu wordt in Mammoet in al haar facetten tot uiting gebracht: lichaamshouding, voortbeweging, kostuums, decor, rekwisieten, spraak (Mammoet heeft een eigen taal, zelfs in gebaren), zang, muziek en dans. Jochem Stavenuiter zorgt voor de choreografie van de voorstelling, maar stelde in zijn openingspraatje uitdrukkelijk ‘dat hij geen danser is’.

‘Ik vertaal naar beweging. Ik maak stillevens en geef iedereen een beweging waardoor het een geheel wordt’.

Na een zaterdagochtendtraining kent elke ensemblespeler inmiddels het verschil in rughouding tussen die van een chimpansee en een silverback-gorilla. Daarnaast zijn ze allemaal doordrongen van een aantal choreografische basisprincipes zoals ‘kracht is kracht’, ‘less is more’ en ‘small is beautiful’! Die laatste twee openbaarden zich op fantastische wijze door vijf minuten bewegingsloos stil te ‘staan’ en middels korte opdrachtjes verschillende gemoedstoestanden uit te drukken met alleen (aanzwellende) mimiek, of kleine lichaamshoudingswijzigingen. Het middagprogramma was voornamelijk gericht op groepsdynamiek.

Ingewikkelde asymmetrische ritmes en melodieën

Mirjam van Wijk en Julia Scepanovic, selfie tijdens repetitie.

De zondagrepetities stonden voor de ensemblespelers in het teken van Bulgaarse zang. Theatermaker en regisseur Tom de Ket heeft zich voor Mammoet laten inspireren door deze zangvorm omdat hij appelleert aan oerklanken. Bulgaarse volksmuziek kent een complexe opbouw en bestaat uit ingewikkelde asymmetrische ritmes en melodieën die uit de pre-Slavische oudheid stammen. Daarnaast zorgt diafonie, de tweestemmige zang met een bijzonder ’trillend’ akoestisch effect, voor een geheel eigen klank.

Tom liet speciaal voor Mammoet Julia Scepanovic ‘invliegen’, die ons – samen met Mirjam van Wijk (zij begeleidde ook de zang voor Het Pauperparadijs) – op zeer enthousiaste wijze de eerste kneepjes van deze zangvorm bijbracht. Beide dames ontfermen zich overigens niet alleen over de ensemblespelers, ook de hoofdrolspelers van Mammoet hebben inmiddels al heel wat Bulgaarse toonladders achter (en voor!) de kiezen.

Presentation video for Julia (Djurdjica) Scepanovic, Filmed and edited by Marko Korac.

Om je een indruk te geven van wat diafonie (en polyfonie) behelst, en waar – in dit geval – de dames-hoofdrolspelers zich in zeer geringe tijd op hebben stukgebeten, neem ik hier een kort fragment op van een lied dat komende zomer – ondersteund door een uit meer dan twintig (ensemble)leden bestaand koor – over het Buinerveld zal schallen. Komt dat horen!

Fragment Bulgaarse diafonie. Dames-cast Mammoet gedirigeerd door Julia Scepanovic tijdens perspresentatie, 4 juni 2019, JvE Studio, Almere

Uitbreiding slagwerk muziektheaterspektakel Mammoet

“Het muziektheaterspektakel Mammoet brengt de nooit eerder vertoonde Heilige Mammoetjacht en onthult geheimen uit de oertijd die wij nu hard nodig hebben. Want zijn wij mensen eigenlijk wel gemaakt voor het leven dat wij nu leiden?”, zo luidt de tekst op de website van Mammoet.

Dat theatermaken een dynamisch proces is dat tot aan de premiere – zelfs gaandeweg de voorstellingen – aan veranderingen onderhevig is blijkt ook bij deze voorstelling. Theatermaker, regisseur en scriptschrijver Tom de Ket deed via Niels Verbeek, slagwerker van de Mammoet-muziektheaterproductie deze zomer, een beroep op een aantal ensemblespelers dat aangegeven had naast het op de planken staan ook wel eens achter de trommels te zitten, of dat hadden gedaan. Niels benaderde me – ik had voor de auditie ook een kruisje aangevinkt bij drummen – met de volgende mail:

Niels Verbeek – slagwerker muziektheaterspektakel Mammoet. Foto: Linda van den Broek.

Versterking slagwerk

Hoi slagwerkers,
Ik ben Niels Verbeek, slagwerker bij Mammoet. Er zijn een aantal plekken waar ik wel wat versterking kan gebruiken. Tom de Ket heeft mij verteld dat jullie ook slagwerkers zijn. Helemaal te gek! Zouden jullie mij wat meer informatie willen sturen over jullie niveau? Speel je in een bandje, fahabra, alleen ongestemd, of ook mallets? Welke diploma’s heb je gehaald? Of misschien – nog beter – heb je een geluidsopname of filmpje waar je op speelt zodat ik een goed idee krijg van jullie niveau?
Alvast bedankt. Groeten, Niels.

Esther van Til, ensemblebegeleider bij Mammoet, had ons natuurlijk van te voren gepolst omtrent en ingelicht over Tom’s plannen. We verwachtten dus een mailtje van de professioneel slagwerker. Hier mijn antwoord:

Slag in de rondte

Hallo Niels, hierbij mijn info over hoe ik me met jou deze zomer graag een slag in de rondte wil of kan werken:

Vanaf mijn vijftiende – ik ben net zestig geworden – heb ik tot aan de eeuwwisseling nagenoeg dagelijks de sticks in handen gehad. Mijn eerste – en vooralsnog laatste – Sonor-drumstel kocht ik medio jaren zeventig van mijn zuurverdiende vakantiewerkgeld. Via bevriende gitaristen uit Hengelo (O), verkreeg ik een zestigerjaren drum-set bestaande uit een bass- en snaredrum, een hangende en een staande tom, een hi-hat en een vooroorlogs ‘gietijzeren’ bekken. De bekleding van de toms bestond uit een coating die Freek de Jonge later ‘fluorescerende kankergezwellen’ ging noemen – daarmee refererend aan een psychedelisch hippietijdperk. Geen gezicht – omkatten en uitbreiding volgden.

De bassdrum was voorzien van een varkensleren drumvel dat een warme sound had en waaraan ik eeuwig trouw ben gebleven, ondanks dat de betreffende inch-maat niet meer standaard geleverd werd. Knippen, snijden, buigen en plakken dus. De uitbreiding bestond uit de aanschaf van drie kleine- en middelgrote toms, een extra floortom, plus Paiste-hi-hat-bekkens- en een aantal crash- en ride-bekkens van dezelfde fabrikant. De kleur(en) van de bekleding werd(en) vervangen door egaal matzwart plakplastic.

Weggeschoven en vijftien jaar onaangeraakt

Vanwege een grootscheepse verbouwing van mijn huis en zakelijke verplichtingen huisvest dit setje momenteel – weggeschoven en vijftien jaar onaangeraakt – op de logeerkamer, bedolven onder stof en spinnenweb. Ik moet dus goed in mijn geheugen graven om je vragen te beantwoorden.

Eind jaren zeventig drumde en zong ik in een band die diverse speelgelegenheden in de contreien van het Overijsselse Hengelo aandeed. We waren toentertijd trots in het voorprogramma van Solution en Massada in de plaatselijke discotheek ‘Het Karrewiel’ te hebben gespeeld. Ons repertoire bestond in aanvang grotendeels uit symfonische rock, later meer uit funk-rock, waarbij we poogden ‘Albert-Heijn-funk’ te ontstijgen, c.q. te overstijgen. Pretentieus? Wellicht, we wilden ons nadrukkelijk onderscheiden van de toenmalige Top-40-radiohitjes.

Excerpt from Solution’s reunionconcert, 2006.

Ik was in die tijd ook dj bij deze (grote) discotheek en heb geijverd om dansbare ‘funk-van-de-bovenste-plank’ te pluggen, waarmee ik enige reputatie verwierf. Tot volle tevredenheid van de uitbater van de betreffende locatie – het legde hem immers voor wat betreft bezoekersaantallen (entree twee Hollandse florijnen) geen windeieren. Ik had als tiener overigens over de salariëring ook geen reden tot klagen en heb er – twee keer per week draaien – een aardige LP-collectie aan overgehouden. Daarna – tijdens- en na mijn studietijd in Groningen – maakte ik voornamelijk (muziek)theater, o.a. bij Theatergroep Marot.

Fahabra en abracadabra

Bovenstaande illustreert dat ik een ongestemd slagwerker ben. Ik durf te stellen dat ik aardig maat kan houden – het liefst met ongemarineerde drumsticks – en heb de bekkens zo af en toe (sfeerdrum muziektheater) met mallets of brushes beroerd. Fahabra is voor mij abracadabra. Sterker, ik weet bij God niet waar je het over hebt of waar je op doelt. Tenslotte, ik kan voor wat betreft het drummen of muziek maken geen diploma’s overleggen – ik kan zelfs geen noten lezen – en ben derhalve geheel aangewezen op mijn gevoel voor muziek en mijn gehoor. Ook beeld of geluid van mijn verrichtingen destijds kan ik je niet aanreiken.

Ik vertrouw erop je hiermee enigszins te hebben geïnformeerd en zie met veel belangstelling en leergierigheid uit naar een eventuele samenwerking met een professioneel slagwerker tijdens de Mammoetvoorstelling deze zomer.

Vriendelijke groet, Robert Rosendal.

Podium Mammoet op het Buinerveld – KLIK op foto voor meer INFO

My lips are sealed

Ik ben natuurlijk zeer benieuwd naar Niels’ reactie en de plannen die gesmeed zijn om het muziektheaterspektakel met een uitbreiding van slagwerk nog meer cachet te geven. Ook in dit geval geldt: my lips are sealed. See you there on the Buinerveld!

Auditie theaterspektakel ‘Mammoet’

Tweede ‘lichting’ auditanten voor theaterspektakel Mammoet, Assen, 30 maart 2019.

,,Meespelen in een groot theaterstuk, van de makers van het Pauperparadijs? Zo’n vijftig mensen trokken zaterdag de stoute schoenen aan en deden auditie voor het ensemble van Mammoet, schreef Marieke Kwak op 30 maart jongstleden in het Dagblad van het Noorden.

Ik deed dat ook, na zo’n vijftien jaar niet meer op de planken te hebben gestaan. Ook ik werd onderworpen aan de nauwlettende blikken van regisseur, theatermaker, en nu dus ook jurylid, Tom de Ket en zijn crew.

Nagelbijten, niet stil kunnen zitten en klamme handjes: veel mensen in Podium Zuidhage in Assen hadden daar vanmiddag last van. De reden? Ze doen auditie voor het muziektheaterspektakel Mammoet. (video auditie, RTV-Drenthe, 30 maart 2019)


Marieke Kwak, DvhN, 30 maart 2019

Twee dagen lang zongen de ‘icke hakka hi kaka’s‘ na door mijn hoofd – en benen. Evenals het prachtige Lepi Juro – een Kroatische traditional die veelal vertolkt wordt met Bulgaarse meerstemmigheid – dat tijdens de auditie gezongen moest worden (na een korte introductie), en fungeerde als klankbarometer voor zangkwaliteit. Ook voor de geoefende stem voorwaar geen kattenpis. De maandagavond daarna bereikten me echter de ‘verlossende’ woorden:

,,Je bent geselecteerd voor het spelen in het Ensemble van Mammoet, gefeliciteerd! We kijken er naar uit om deze zomer met je te werken en hopen dat we er samen een onvergetelijk mooi project van gaan maken.”

KLIK OP MAMMOET!

Dat wordt dus een actief zomertje oer- en offergenieten in, om en op het Buinerveld in het fraaie Drentse landschap.

Ik zie uit naar en vertrouw op het oog van de meester, en laat me graag door hem, zijn medewerkers en andere spelers inspireren, om zo een bijdrage te leveren aan het succes van de voorstelling Mammoet.

Trailer-opnames op Buinerveld bij zonsondergang

Begin april werd een eerste beroep op me gedaan – of ik mee wilde werken aan trailer-opnames bij zonsondergang op het Buinerveld. Voor een aantal shots wilde de productieleiding ook graag spelers uit het ensemble inzetten. Kon wel even duren, maar men stelde veel lol in het vooruitzicht.

Voorbereiding voor traileropnames bij zonsondergang. Anticiperend actrice neemt weervoorspellingen toch even door.

Voorjaarsfris, maar met een heerlijk zonnetje stapte ik om drie uur ’s middags in de auto en toog naar de naastgelegen verzamelstek, het Hunebedcentrum in Borger, waar we om vier uur afspraken om opzet, tijdsaspecten en (technische) details door te nemen. Voor eten, drinken, kleding en visagie werd gezorgd. Tijdens deze rit kreeg ik een mailtje met het bericht dat mij tijdens deze sessie een speciale rol was toebedeeld: krijger met zwarte lenzen!

Ik bespaar je de details van het voor het eerst in je leven aanbrengen van deze diabolische blikwerpers, nog maar te zwijgen over opruimende types die – ongeacht eventuele inhoud – ‘lege’ koffiekopjes afruimen en in de vaatwasmachine doen belanden. Gelukkig werd één lens onder in het apparaat aangetroffen, de andere verdween in het gootsteenputje. Ondanks een – inmiddels – koude voorjaarsavond – ten tijde van zonsondergang, getooid in berenvel en prehistorisch ondergoed – kijk ik met plezier terug op dit traileravontuur. Half twee ’s nachts thuis. Dat wel, maar – in alle offeringsgezindheid – het resultaat mag er zijn!

Trailer Mammoet

Ik houd je tot aan de zestiende juli via deze blogpagina’s met enige regelmaat op de hoogte van ontwikkelingen omtrent Mammoet. Daarbij verklap ik natuurlijk niets. Wel geef ik hierbij De Ket’s inspiratiebron prijs: ‘Sapiens, een kleine geschiedenis van de mensheid‘, van Yuval Noah Harari.

Samenvatting Sapiens

Honderdduizend jaar geleden waren er wel zes verschillende menssoorten. Nu is er maar één soort over, en dat zijn wij. Homo sapiens. Hoe komt het dat alleen wij zijn overgebleven? Hoe kwamen onze voorvaderen op het idee om steden en zelfs koninkrijken te stichten? Waarom gingen we in goden geloven, maar ook in natiestaten, en in bedrijven. Waarom vertrouwen we op geld, boeken en wetten? En hoe zal onze wereld er in de toekomst uitzien?

In Sapiens neemt Yuval Noah Harari ons mee op een fascinerende reis door de geschiedenis van de mensheid. Wie zijn we? Waar komen we vandaan? En hoe zijn we geworden wie we nu zijn? In zijn aanstekelijke relaas laat Harari ons kennismaken met een raadselachtig fenomeen: de mens.

‘Zeventigduizend jaar geleden was Homo sapiens nog een onbeduidende diersoort die zo’n beetje zijn eigen gangetje ging in een uithoek van Afrika. In de millennia daarna veranderde hij zichzelf in de absolute heerser van de planeet en de grootste nachtmerrie van het ecosysteem.’


(Bron: Bol.com)