Marot, één grote familie tijdens succesvoorstelling ‘Schaamstreken’
[Geantedateerd bericht]
Theatergroep Marot maakte vanaf de beginjaren negentig van de vorige eeuw tot aan 2003 eigentijds theater – bewerkingen van onbekend laat-middeleeuws-vroeg-modern toneelrepertoire. Op Nederlandse podia en internationale theaterfestivals in Canada, Denemarken, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië.
De regie en artistieke leiding was in handen van Femke Kramer en Jacques Tersteeg (RIP), beiden in het verleden actief als theaterhistorici en als theatermakers. Dit tweetal heeft me – in velerlei opzichten – erg geïnspireerd. Jacques met name op het gebied van ‘oude muziek’. Beiden waren mede-organisatoren van internationale theaterconferenties en -festivals, waaronder het tiende colloquium van de Société Internationale pour l’Étude du Théâtre Médiéval in 2001 in Groningen.
Zestiende-eeuwse rederijkerskluchten: extreme lijven en ontsporende taal
Femke Kramer promoveerde op 24 april 2008 aan de Rijksuniversiteit Groningen op het proefschrift ‘Mooi vies, knap lelijk, grotesk realisme in rederijkerskluchten‘, over de esthetica in dit onbekende toneelrepertoire van deze amateurschrijvers, die gedurende de late vijftiende en de zestiende eeuw het culturele leven in de Zuidelijke en Westelijke Lage Landen domineerden. Bekijk hieronder een fraaie aflevering van het helaas ter ziele gegane populair wetenschappelijke tv-programma ‘Adamsappel‘ waarin zij (en het rederijkersmateriaal) geportretteerd wordt.
Menselijk lichaam: een zak van vel vol vlees en botten
Vier dagen voor haar promotie was Kramer te gast bij Paul van der Gaag in het radioprogramma OVT van de VPRO. Het elf minuten durend interview ‘Kluchten van zestiende-eeuwse rederijkers‘ kun je hieronder beluisteren.
Onbekend zestiende-eeuws rederijkersrepertoire. Wat laten theatermakers van nu liggen?
Kramer, die het rederijkersrepertoire volledig omarmd had, was de drijvende kracht achter Theatergroep Marot. Ze wist haar spelers met een welhaast bezeten bezieling vaak zover te krijgen dat ‘groteske’ vonken van het podium spatten. Onbekend maakt – in dit geval – bemind, getuige de bijval van het veelkoppige publiek dat genoot van onze voorstellingen. Het was haar dan ook een raadsel dat de toenmalige ‘avant-gardetheatermakers’ het genre onontdekt lieten. Om dat te ontrafelen kun je haar bijdrage ‘Fabre en Lauwers zijn net rederijkers’, De vergeten theatervernieuwers uit de zestiende eeuw’ in ‘TM Theatermaker‘ (TM 13, nr. 8, nov. 2009), het onafhankelijke vakblad voor de Nederlandse podiumkunsten, lezen. Omdat het archief van dit blad (voorlopig) niet verder reikt dan 2013 heb ik het artikel opgesnord en in drie stukken geknipt. Even openen in een nieuw tabblad en scrollen maar.
Nb. Met ‘Fabre‘ wordt bedoeld Jan Fabre, met ‘Lauwers‘ Jan Lauwers.
Twaalf jaar vijftiende- en zestiende-eeuwse rederijkerskluchten
Wat begon als een vriendenclubje dat jaarlijks voorstellingen gaf in het (voormalig) Universiteitstheater, het Prinsentheater en diverse speelgelegenheden in de provincie Groningen, mondde uit in een theatergezelschap dat (inter)nationaal furore maakte op – voornamelijk – Middeleeuwse theaterfestivals. Theaterspektakel anno nu in zalen en op locatie.
De voorstelling ‘Schaamstreken’, een absoluut hoogtepunt uit de geschiedenis van het theatergezelschap, werd gedurende één zomer in 1998 in maar liefst vier landen opgevoerd: Italië (Festival Dramma Medioevale Europeo, Camerino), het Verenigd Koninkrijk (International Medieval Conference, Leeds), Denemarken (Colloquium of Société Internationale pour l’Étude du Théâtre Médiéval, Odense) en natuurlijk Nederland. In november van dat jaar ging de succesvoorstelling in Nederland in reprise.
Hoewel dit een fantastisch jaar was – een pracht voorstelling, veel bekijks en een keur aan lovende kritieken – en waarbij spelers, regisseurs, costumière, grimeuse, decorbouwers en chauffeurs (plus aanhang en meereizende honden) lief en leed met elkaar deelden, werd (nadien) besloten tot enigerlei vorm van professionalisering.
De twaalf jaren Marot hebben een zeer belangrijke plaats ingenomen in mijn leven. Naast mijn reguliere werkzaamheden voor Rosendal Produkties en dagelijkse beslommeringen, was ik veelvuldig te vinden in het repetitielokaal, de werkplaats, of achter het Marot-bureau.
Nu, zo’n vijftien jaar later, vertrouw ik – na enig rondsnuffelen op zolder – informatie over Marot toe aan het net. Opdat het (digitaal) bewaard blijft. Ik zal via dit medium binnenkort kond doen van highlights van voorstellingen, anekdotes en andere memorabilia uit de periode 1991-2003. Ik neem ze – geantedateerd – op in dit blogonderdeel.
Schaamstreken live, 1998
Groningen ’98 
Odense ’98 
Camerino ’98 
Theatergroep Marot, ochtendstaatsieportret
