'WACHTEN OP HOOG WATER', een Volle en een Dunne Dame, zinnebeeld van 'Holwerd aan Zee'
Maandagmiddag 16 september toog ik naar Friesland om getuige te zijn van de installatie van ‘De Dunne Dame‘, beeld van de Drachtster kunstenaar Jan Ketelaar, op de dijk van het krimpdorp Holwerd in de gemeente Noardeast-Fryslân.
Innig verstrengelde culturele landschapsontwikkelings-partners
Wanneer je Jan Ketelaar zegt, zeg je Joop Mulder (RIP 10-01-’21, red.). Zeg je Joop Mulder, dan zeg je Oerol – hij was immers bedenker. oprichter en gangmaker van het Terschellinger landschapstheaterfestival. Na een aantal experimenten op en tijdens (zijn laatste periode van) dit (inter)nationale evenement – waar hij zo’n 35 jaar de scepter zwaaide – besloot Mulder nieuwe wegen in te slaan – Sense of Place was geboren! ‘Wachten op Hoog Water’ van Jan Ketelaar werd het eerste project van deze nieuwbakken organisatie.
‘Holwerd aan Zee’ en ‘Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad van Europa 2018’
Dat ‘Wachten op Hoog Water’ gerealiseerd is in Holwerd is geen toeval. De innige verstrengeling van Ketelaar en Mulder reikt verder dan die met Sense of Place. Holwerd aan Zee en Leeuwarden-Friesland Culturele Hoofdstad van Europa 2018 (LF-2018/Visit Friesland) zijn nauw in de plannen van beide heren betrokken. Ik geef hieronder een korte impressie van beide projecten om je een indruk te geven van deze Friese organisaties die op hun beurt ook weer nauw met elkaar verbonden zijn.
In een later stadium – dat zal niet lang op zich laten wachten, zo schat ik in – bericht ik je er afzonderlijk over. LF-2018 heeft zijn (legacy-)pijlen inmiddels gericht op 2028, en voor Holwerd aan Zee bestaat grote (internationale) belangstelling. We gaan er zeker de komende jaren meer van horen.
Holwerd aan Zee
Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad van Europa 2018
Voorbereidingen en crowdfundingactie ‘Wachten op Hoog Water’
Al in 2010 begon Ketelaar aan zijn tijdrovende project: twee gelaste, metalen vrouwbeelden van vijf meter hoog. Eerst op eigen houtje, de laatste jaren in samenwerking met Sense of Place. ,,Tien jaar heb ik er aan gewerkt, waarvan de laatste zes fulltime”, vertelde Ketelaar eerder aan het Friesch Dagblad, waarin in aanloop naar de installatie een groot artikel over zijn loopbaan en projecten verscheen.
,,Vooral ’s nachts riepen de dames me steeds. Voor het eerst in heel lange tijd slaap ik nu weer uit.”
Jan Ketelaar
December 2018: eerste beeld op dijk Holwerd geïnstalleerd
In de laatste maand van het Friese succesjaar 2018 (net op tijd dus, red.) werd in het kader van – in de eerste plaats Sense of Place, maar natuurlijk ook Holwerd aan Zee en LF-2018 – het eerste beeld, De Volle Dame, van Wachten op Hoog Water door het vakkundige Mannen van Staal geplaatst. Knap staaltje werk, zeg maar.
Omrop Fryslân was er bij die dag, 6 december 2018 – Simone Scheffer deed verslag in beeld en geluid. Voor een tweetal videoreportages en drie radiofragmenten met interviews met betrokkenen klik je hier.
Ook foto- en videograaf Maurice Hamming, die Ketelaar voor het eerst in 2011 ontmoette, was ter plekke. Zijn reportage(s) kun je hieronder bekijken.
Documentaire potzenmaker Jan Ketelaar (2011)
2018 was ook het jaar dat Hamming zijn studie BA-Communicatie aan de Hanzehogeschool in Groningen afrondde. Hij maakte voor een stageproject in 2011 – ik memoreerde dat zo-even, zeven jaar eerder dus – een documentaire over Ketelaar’s Wachten op Hoog Water. Neem er even de tijd voor, pak een kopje koffie, en geniet van bijna een half uur Ketelaar.
In deze documentaire legt Ketelaar o.a. uit waarom hij zichzelf ‘potzenmaker‘ noemt. Dat doet hij ook op zijn website: Potzenmakerij Ketelaar!
‘Wachten op Hoog Water’, ‘vrijheidsbeeld van Holwerd’ compleet!
Wachten op Hoog Water is na zo’n tien jaar ‘prutsen’, bedelen en lobbyen een feit, ze staan! Nee, het staat!
Gert Kracht postte in zijn serie ‘Above’ drone-videobeelden van Wachten op Hoog Water op Facebook en YouTube. Vooraf vroeg hij Ketelaar om toestemming en of hij een gedicht voor de dames had. Het antwoord laat zich raden – Kracht monteerde het in.
Hoog bezoek en een gedicht voor de Dames
Reportage Leeuwarder Courant
Klik op de onderstaande foto van een triomferende Ketelaar voor een uitgebreide video-reportage van Asing Walthaus (Leeuwarder Courant) over de dag van installatie van De Dunne Dame.
Toekomstplannen Jan Ketelaar
Vrolijke aftermovie Sense of Place
Een paar dagen nadat De Dunne Dame naast haar volle vriendin werd geïnstalleerd kwam Sense of Place met een opgetogen aftermovie waar de vrolijkheid van afspatte. Uiteraard met glansrollen voor kunstenaar Jan Ketelaar en Sense of Place-oprichter Joop Mulder, de mannen die jarenlang onverstoorbaar hebben gewerkt aan het megaproject Wachten op Hoog Water. Ze zijn zichtbaar trots op het eindresultaat.
Advies van de maker van video, Jonathan Doornenbal: ,,Geluid aan voor instant vrolijkheid!”
Nawoord Sense of Place
“De voltooiing van Wachten op Hoog Water geeft Sense of Place veel energie en frisse moed voor de landschapsprojecten die nog op stapel staan. De komende tijd ligt de focus op het vervolg van ‘Bildtstars en Eigenheimers‘, de uitkijktoren ‘Camera Batavia‘ van Arjen Boerstra en het getijdenobject ‘De Streken‘ van Marc van Vliet.”